Badania kliniczne przeprowadzono w NZOZ MAXMED 1 w Koninie, w czasie od 08.2008 do 07.2009. Celem badania było
określenie, wpływu urządzenia Roll Shaper na organizm. Przed rozpoczęciem badań pacjent wyrażał zgodę na udział w
badaniach oraz wypełniał kartę badań pacjenta. W karcie tej badany określał ogólne samopoczucie, nałogi, alergie,
wymieniał choroby układu krążenia, układu pokarmowego, moczowo – płciowego, układu nerwowego, onkologiczne, skóry,
zaburzenia hormonalne i inne dolegliwości. Zakres badań obejmował 5 pomiarów (przed badaniem, po 5, 10, 15 i 20
zabiegach). Za każdym razem mierzono wagę, ciśnienie, obwody: ramienia prawego i lewego, przedramienia prawego i lewego,
talii, bioder, uda prawego i lewego oraz podudzia prawego i lewego. Na podstawie ciężaru ciała i wzrostu ustalano także
poziom BMI. Wykonywano również testy funkcjonalne (test odległości palców od podłoża, test Laseque’a oraz test na siłę
mięśni brzucha) (Buckup 2007). Zabiegi odbywały się codziennie lub co 2 – 3 dzień. Spośród osób, u których stosowano
zabiegi codziennie, 10 osobom aplikowano 2 zabiegi dziennie, w celu określenia, czy większa ilość zabiegów powoduje
negatywne konsekwencje.

Jak wspomniałem badania odbywały się na urządzeniu Roll Shaper, typu Diamond. W czasie zabiegu osoba badana przyjmowała
18 pozycji zgodnie z instrukcją. Pozycje te gwarantowały przepływ limfy zgodnie ze wskazaniami do masażu limfatycznego.
Przypływ limfy w zasadniczy sposób ułatwiały odpowiednio taliowane żerdzie o szerokości 58cm.Ułożenie żerdzi imituje
chwyty do masażu limfatycznego. Dzieje się tak między innymi dlatego, że talia w co drugiej żerdzi jest przesunięta o
połowę w stosunku do poprzedniej. Takie ułożenie żerdzi umożliwia przesuwanie się płynów w kierunku do węzłów
limfatycznych. W celu intensyfikacji masażu pracę urządzenia można także wspomagać ruchem odpowiednich odcinków ciała w
poprzek żerdzi, co jednak nie jest konieczne.

Charakterystyka osób badanych.

Pomiary wymienionych parametrów odbywały się 5 razy. Do badania przystąpiło 100 osób. W pomiarze po 5 zabiegach
uczestniczyło 97 osób (97% osób badanych), pomiar po 10 zabiegach wykonano 95 osobom (95% osób badanych). Pomiar po 15
zabiegach wykonano 91 osobom (91% osób badanych), natomiast ostatni pomiar wykonano 77 osobom (77% osób badanych).
Spośród 23 osób badanych, które przerwały zabiegi, w trzech przypadkach
dotyczyło to zaostrzenia wcześniej zgłaszanych dolegliwości lub ze względu na złą tolerancję zabiegu. W kolejnych 5
przypadkach badani przerwali zabieg z powodu choroby nie związanej z zabiegami lub z powodów zawodowych. 15 osób
przerwało zabiegi bez podania przyczyny.

Płeć i wiek.

Zdecydowaną większość osób badanych, które poddały się 20 zabiegom, stanowiły kobiety – 74 osoby (96,1% osób badanych).
Mężczyźni – 3 osoby, stanowili 3,9% badanej populacji (rys. 1).

Rys. 1. Podział grupy badanej ze względu na płeć.

Struktura wieku badanej populacji przedstawia się następująco: 1,3% osób badanych stanowiły osoby poniżej 20 roku życia.
Osoby badane pomiędzy 21, a 29 rokiem życia stanowiły 23,38% badanej populacji. Osoby w wieku 30 – 39 lat stanowiły
22,08% badanej populacji. Osoby w wieku 40 – 49 lat stanowiły 24,67% badanej populacji. Najliczniejszą grupę – 25,97%
osób badanych – stanowiły osoby pomiędzy 50, a 59 rokiem życia. Osoby powyżej 60 roku życia stanowiły 2,6% badanej
populacji (rys. 2).

Rys. 2. Podział grupy badanej ze względu na wiek.

Ciężar ciała oraz BMI przed rozpoczęciem zabiegów.

Badanym osobom określono ciężar ciała oraz wzrost przed rozpoczęciem zabiegów. Średni ciężar ciała badanej populacji
przed rozpoczęciem zabiegów wynosił 74,68kg. 9 osób (11,69%) spośród osób badanych ważyło poniżej 60kg. W przedziale
między 60, a 69,99kg znalazło się 28 osób (36,36%). 18 osób badanych (23,38%) zmieściło się w przedziale 70 – 79,99kg. W
przedziale 80 – 89,99kg znalazło się 8 osób (10,39%). Najmniej, bo 5 osób (6,49%) znalazło się w przedziale 90 – 100kg,
natomiast 9 osób (11,69%) ważyło powyżej 100kg (rysunek 3).

Rys. 3. Ciężar ciała populacji badanej przed zabiegami.

Dla badanej populacji obliczono także wyjściowy poziom BMI (body mass index), aby określić stopień otyłości przed
rozpoczęciem zabiegów. Średni poziom BMI przed rozpoczęciem zabiegów wynosił 27,98. Średnia ta wskazuje na nadwagę w
badanej populacji. Żadna z osób badanych nie cierpiała na niedowagę. 26 osób (33,77%) mieściło się w przedziale 18,5 –
24,9, a więc ich waga była prawidłowa. Najwięcej bo 31 osób badanych (40,26%) wykazało nadwagę, gdyż mieściło się w
przedziale 25 – 29,99. 13 osób badanych (16,88%) znalazło się w przedziale 30 – 34,99, co oznacza I stopień otyłości. W
przedziale 35 – 39,99 zmieściły się 3 osoby badane (3,9%). Wynik ten oznacza II stopień otyłości. III stopień otyłości,
czyli wynik powyżej 40 uzyskały 4 osoby badane (5,19%). Łącznie otyłością charakteryzowało się 20 osób badanych (25,97%)
(rysunek 4).

Rys. 4. Wskaźnik BMI badanej populacji przed rozpoczęciem zabiegów.

Gibkość i siła mm brzucha badanych przed rozpoczęciem zabiegów.

Spośród 77 osób, które dokończyły badanie 5 osób nie wykonało prawidłowo siadu z leżenia tyłem (test mm. brzucha). Aby
ocenić gibkość badanych wykonano test odległości palców od podłoża. Spośród 77 badanych, 54 osoby wykonały ten test
prawidłowo, czyli dotknęły palcami podłoża podczas skłonu w przód przy wyprostowanych kolanach. 23 osoby nie wykonały
tego testu prawidłowo. Wynik odległości palców od podłoża od 1 do 5 cm uzyskało 4 badanych, 5 – 10cm uzyskało 9
badanych, natomiast wynik powyżej 10cm uzyskało 10 osób (rys. 5).

Rys. 5. Wykonanie przez badanych testu odległości palców od podłoża przed
rozpoczęciem zabiegów.

Dodatkowo do oceny gibkości wykorzystano zmodyfikowany test Laseque’a dla obu kończyn dolnych. Zakres ruchu mierzono z
dokładnością do 5⁰. Spośród 77 osób 37 osób miało pełen zakres ruchu (uniesiona noga 90⁰ do podłoża). Natomiast u 40
osób stwierdzono ograniczenie ruchu przynajmniej w jednej kończynie. Zakres ruchu kończyn w przedziale 80 – 85⁰
występował u 17 osób w przypadku kończyny dolnej lewej oraz u 16 osób w przypadku kończyny dolnej prawej. Wynik w
przedziale 60 – 75⁰ osiągnęło 17 osób w przypadku kończyny dolnej lewej oraz 19 osób w przypadku kończyny dolnej prawej.
Najniższy wynik 40 – 55⁰ uzyskało u 5 osób w przypadku kończyny dolnej lewej oraz u 4 osób w przypadku kończyny dolnej
prawej (rys. 6).

Rys. 6. Zmodyfikowany test Laseque’a dla obu kończyn dolnych przed zabiegami.

Stan zdrowia badanych przed rozpoczęciem zabiegów.

Zdecydowana większość badanych określiła swoje samopoczucie jako bardzo dobre lub dobre (96 osób). 2 osoby określiły
swoje samopoczucie jako średnie, natomiast 2 nie potrafiły określić poziomu swojego samopoczucia. 14 osób przyznało się
do posiadania nałogów. Palenie zadeklarowało 12 osób, natomiast słabość do słodyczy zadeklarowały 2 osoby. Do badań
zgłosiły się osoby, które zgłaszały różnego rodzaju dolegliwości. 9 osób uskarżało się na alergie. Do najczęstszych tego
rodzaju dolegliwości należały: katar sienny, alergia na sierść, kurz, lekowa, pokarmowa itp. Aż 22 osoby uskarżały się
na choroby układu krążenia. Najczęstszym schorzeniem było nadciśnienie, na które cierpiało 13 osób. 5 osób zgłosiło, iż
cierpią na żylaki kończyn dolnych. Do pozostałych schorzeń układu krążenia wymienianych w ankietach należały: stan po
zawale, choroba wieńcowa oraz zaburzenia układu limfatycznego. 9 osób zgłosiło dolegliwości układu pokarmowego. Do
najczęściej wymienianych schorzeń należały: refluks (3 przypadki), zespół jelita wrażliwego (2 przypadki), częste stany
zapalne (2 przypadki). 4 osoby zgłosiły dolegliwości układu moczowo płciowego (nietrzymanie moczu, kamica i inne). 10
osób uskarżało się na zaburzenia hormonalne. Najczęściej dotyczyły one niedoczynności tarczycy (3 przypadki). 4 osoby
uskarżały się także na stany depresyjne, 4 osoby zgłaszały dolegliwości reumatyczne. 8 osób badanych wśród dolegliwości
wymieniło zwyrodnienia stawów, w tym kręgosłupa, 2 osoby uskarżały się na bóle głowy. Do innych zgłaszanych schorzeń
należały: łuszczyca, egzema, stan po wycięciu guzka na piersi, schizofrenia.

Wyniki badań.

Zmiana ciężaru ciała.

Przez cały okres badań ciężar ciała obliczano pięciokrotnie. Przypomnę, że przed zabiegiem średni ciężar ciała dla całej
populacji wyniósł 74,68kg. Po pięciu zabiegach wynik ten spadł do poziomu 74,48kg. Po dziesięciu zabiegach ciężar ciała
wynosił 74,34kg. Po 15 zabiegach ciężar ciała osób badanych spadł do poziomu 74,16kg, by po 20 zabiegach jeszcze
nieznacznie spaść do poziomu 74,12kg. Jednak przez cały czas trwania badań utrzymała się tendencja spadkowa, którą można
zaobserwować na rys. 7.

Rys. 7. Zmiana średniego ciężaru ciała badanej populacji.

Dodatkowo wykonano obliczenia statystyczne mające na celu określenie, czy zmiany ciężaru ciała pod wpływem zabiegów są
istotne statystycznie. Wyniki obliczeń przedstawia tabela 1.

Tab. 1. Analiza statystyczna zmiany ciężaru ciała badanej populacji pod wpływem
zabiegów.

Jak widać z tabeli powyżej zmiana ciężaru ciała pod wpływem zabiegów jest istotna statystycznie.

Ciśnienie tętnicze krwi.

Jak wcześniej wspomniałem badanym mierzono także ciśnienie tętnicze krwi. Pomiary te podobnie jak inne, wykonywane były
przed serią zabiegów oraz po 5, 10, 15 i 20 zabiegu. Z analizy otrzymanych wartości wynika, iż ciśnienie badanych w
czasie serii zabiegów i po jej przebyciu nie ulega zmianie, stabilizując się na określonym poziomie. Nie zaobserwowano
większych odchyleń w pomiarach, które prowadziłyby do jakichkolwiek wniosków na temat wpływu zabiegów na ciśnienie
tętnicze krwi.

Zmiana obwodów.
Wraz ze zmianą ciężaru ciała zaobserwowano także zmianę obwodów mierzonych części ciała. Średnia wartość obwodów
ramienia prawego spadła z 31,09cm, do 29cm, natomiast średnia wartość obwodów ramienia lewego spadła z 30,73cm, do
28,81cm. Zmianę przedstawia rys. 8.

Rys 8. Zmiana obwodów ramion pod wpływem zabiegów.

Średnia wartość obwodów przedramion spadła, w przypadku przedramienia prawego z 25,35cm do 24,34cm, natomiast w
przypadku przedramienia lewego z 24,85cm do 24,03cm. Wyniki przedstawia rys. 9.

Rys. 9. Zmiana obwodów przedramion pod wpływem zabiegów.

Zmniejszenie obwodów zaobserwowano także w przypadku obwodów talii oraz obwodu linii bioder. W pierwszym przypadku
spadek wyniósł 4,54cm, z 88,83cm do 84,29cm. Obwód linii bioder zmniejszył się średnio o 2,9cm., ze 106,71cm, do
103,81cm. Zmiany te widoczne są na rys. 10.

Rys. 10. Zmiana obwodów talii oraz linii bioder pod wpływem zabiegów.

Zaobserwowano także zmiany obwodów w obrębie kończyn dolnych. Obwód ud zmniejszyły się średnio: w przypadku prawego uda
o 2,42cm, z 58,45cm, do 56,03cm. W przypadku uda lewego obwód zmniejszyły się średnio o 2,34cm, z 58,6cm, do 56,26cm.
Zmiana ta przedstawiona została na rys. 11.

Rys. 11. Zmiana obwodów ud pod wpływem zabiegów.

Obwody podudzi także uległy zmianie. Podudzia prawe zmniejszyły się średnio o 1,08cm, z 38,35cm, do 37,27cm. Podudzia
lewe zmniejszyły się średnio o 1,32cm, z 38,64cm, do 37,32cm. Zmiany te widoczne są na rys. 12.

Rys. 12. Zmiana obwodów podudzi pod wpływem zabiegów.

Zmiana wyników testów gibkości i siły mięśni brzucha.

Jak wspomniałem wcześniej 5 osób spośród 77 nie wykonało prawidłowo testu na siłę mięśni brzucha. 3 z nich (60%)
wykonało poprawnie ten test już po 5 zabiegach, natomiast 2 nie wykonały prawidłowo tego testu nawet po 20 zabiegu. Jak
już wspomniałem, przed zabiegami 23 osoby nie wykonały tego testu prawidłowo. Wynik odległości palców od podłogi od 1 do
5 cm uzyskało 4 badanych, 5 – 10cm uzyskało 9 badanych, natomiast wynik powyżej 10cm uzyskało 10 osób. Po 20 zabiegach
liczba osób, które nie wykonały tego testu wynosiła 15, z czego 4 osoby uzyskały wynik 1 – 5cm., 8 osób uzyskało wynik 5
– 10cm, a jedynie 3 osoby uzyskały wynik powyżej 10cm. (rys. 13).

Rys. 13. Zmiana wyników testu odległości palców od podłoża po 20 zabiegach.

40 spośród 77 osób badanych (52%) w chwili rozpoczęcia badania miało ograniczenia ruchomości mierzone zmodyfikowanym
testem Laseque’a przynajmniej w jednej kończynie. Po serii 20 zabiegów liczba osób, u których w teście stwierdzono wynik
prawidłowy (90⁰)
zwiększyła się z 38 do 62, w przypadku nogi lewej oraz z 38 do 60 w przypadku nogi prawej. Nie było także osoby, która
po 20 zabiegach osiągnęłaby wynik poniżej 60⁰ (rys. 14).

Rys. 14. Zmiana wartości zmodyfikowanego testu Laseque’a w trakcie zabiegów.

Zgłaszane dolegliwości w trakcie zabiegów.

W trakcie prowadzonych badań 23 osoby przerwały zabiegi przed ukończeniem serii zabiegów. Aż 18 badanych osób przerwało
zabiegi z powodów nie związanych z chorobą lub dolegliwościami bólowymi (brak czasu, praca, nie zgłoszone). 2 osoby
przerwały zabiegi ze względu na chorobę nie związaną z korzystaniem z masażu. Jedna osoba przerwała badanie już po
drugim zabiegu ze względu na nasilające się bóle kończyn (związane z żylakami i innymi dolegliwościami). Jedna osoba w
międzyczasie stłukła żebra i z powodu bólu przerwała zabiegi po 17 masażach. Jeden mężczyzna przerwał badanie po
szesnastym masażu na skutek nasilających się dolegliwości żołądkowych (badany wcześniej zgłaszał refluks). Jak
wspomniałem 10 osób odbywało zabiegi w systemie codziennym z podwójną ilością zabiegów. Do tego eksperymentu wybrano
osoby, które nie uskarżały się na poważniejsze dolegliwości. Osoby te, zwłaszcza podczas pierwszych zabiegów zgłaszały
ból pochodzenia mięśniowego, podobny do symptomów przetrenowania. Po okresie adaptacji wykazywały natomiast znudzenie
nadmiernym obciążeniem czasowym

Wnioski.
· Po wykonaniu serii 20 zabiegów w grupie badanych, którzy poddali się masażom, na urządzeniu Roll Shaper zmniejszył się
średni ciężar ciała oraz poziom BMI.
· Zaobserwowano zmniejszenie się średniego wyniku wszystkich badanych obwodów: ramion, przedramion, talii, linii bioder,
ud oraz podudzi u osób, które zostały poddane serii 20 zabiegów na urządzeniu Roll Shaper.
· Zaobserwowano wzrost gibkości mierzonej testami: odległości palców od podłoża oraz zmodyfikowanym testem Laseque’a, po
serii 20 zabiegów w badanej grupie osób.
· Kształt urządzenia oraz profil żerdzi są odpowiednie, aby uzyskać pożądane efekty.
· Masaż Roll Shaper może służyć jako zabieg wspomagający przy walce z otyłością.
· Na podstawie badań nie można stworzyć listy przeciwwskazań do korzystania z zabiegów masażu Roll Shaper.
· Nie zaleca się wykonywania zabiegów częściej niż raz dziennie, zwłaszcza u osób z dolegliwościami ze strony układu
krążenia.

Literatura
K. Buckup (2007). Testy kliniczne w badaniu kości, stawów i mięśni. Warszawa: PZWL;
Bartosz Chmielewski
mgr fizjoterapii